Reactie op het kabinetsbesluit over familierecht
Maak van het kind geen compromis
Naar aanleiding van het besluit dat het kabinet onlangs nam over deelgezag voor maximaal twee extra ouders en het hoofdredactioneel commentaar in dagblad Trouw van 15 juli 2019 op dit besluit ‘Het is terecht dat het familierecht tot twee ouders beperkt blijft’, meent GezinsPlatform.NL dat het besluit zeker niet in het voordeel van de kinderen is uitgevallen.
Maak van het kind geen compromis
Onlangs besloot het kabinet de mogelijkheid te openen om meer dan twee ouders gezag toe te kennen bij de opvoeding. Het besluit is een politiek compromis: er komt geen volledig meerouderschap, maar een regeling voor deelgezag. Een verstandig besluit volgens het hoofdredactioneel commentaar in deze krant, omdat het belang van het kind voorop staat. GezinsPlatformNL betwijfelt of dit besluit wel echt in het belang van het kind is. Het lijkt er eerder op dat het compromis de ouders wil sparen in plaats van de kinderen.
Het huidige voorstel is een afgeleide van het rapport van de staatscommissie-Wolfsen uit 2016. GezinsPlatformNL vindt het verstandig dat het kabinet geluisterd heeft naar ernstige bezwaren die tegen volwaardig meerouderschap zijn aangevoerd. Het risico bestaat bijvoorbeeld dat meer ouders ook leidt tot meer conflicten. Toch is er geen reden om blij te zijn. Staatssecretaris Dekker geeft aan dat het kabinet behoedzaam wil opereren. We gaan dus niet ineens, maar stap voor stap de verkeerde kant op. Het nu voorgestelde deelgezag blijft problematisch.
Deelgezag
Het kabinet sluit zich aan bij de opvatting van de staatscommissie dat de biologische band tussen ouders en kinderen niet nodig is voor goed ouderschap. Dat is een armoedig uitgangspunt. Natuurlijk zijn er diverse situaties waarin kinderen niet onder gezag staan van hun biologische ouders. GezinsPlatformNL is blij dat kinderen bijvoorbeeld door adoptie of pleegzorg toch een stabiel thuis krijgen. Het gaat dan om situaties waarin biologische ouders door overlijden of onmacht vervangen worden door anderen die de zorg op zich nemen. Daarvan is bij het deelgezag geen sprake. Immers, naast de biologische ouders krijgen extra ouders gezag. Het risico op extra complicaties in de communicatie tot aan ruzies toe blijft daarmee bestaan.
Er is alle reden om het gezag exclusief bij biologische ouders te laten. Een kind is bij uitstek loyaal naar zijn/haar eigen ouders. De biologische wortels (en de genen) zijn bepalend voor wie een kind is. In trainingen of therapieën wordt altijd teruggegrepen op je eigen kinderjaren, op datgene wat je van en via je ouders hebt meegekregen, op het gezin waarin je bent opgegroeid. Dit geeft aan hoe belangrijk het is voor het welbevinden van kinderen dat ze goed wortelen en dat er een veilige, stabiele en heldere schil rond de kinderen is om zich goed te kunnen ontwikkelen.
Oog voor de praktijk
Gelet op de huidige echtscheidingspraktijk is het voorstel van het kabinet vreemd. Kinderen van gescheiden ouders hebben het nu al moeilijk. Regelmatig heen en weer pendelen tussen twee of meer huizen is niet bevorderlijk voor de noodzakelijke rust. Door de verschillende regels in de twee huishoudens hebben de kinderen geen consequente houvast. Uit onderzoek van de kinderombudsvrouw blijkt dat kinderen juist graag toegewijd ouderschap willen en voorkeur hebben voor het klassieke model. Het voorgestelde blokkaderecht voor deelgezagsdragers als het gaat om de zorgregeling en de mogelijkheid om hierover naar de rechter te stappen, helpt ons alleen maar verder weg van dit model. Het biologisch en daaruit voortvloeiende juridisch ouderschap legt de basis waar een langdurige ouder-kind relatie op gebouwd kan worden. Immers, met het verwekken van je kind, word je vader en moeder en heb je een verantwoordelijkheid op je genomen.
Natuurlijk moeten we oplossingen voor praktische problemen serieus bekijken. Het is bijvoorbeeld fijn als stiefouders ook naar een ouderavond kunnen. Maar is daar wettelijk geregeld deelgezag voor nodig? GezinsPlatformNL voorziet dat door het besluit het belang van het kind steeds verder op de achtergrond raakt en roept op nadrukkelijk aandacht te besteden aan het belang voor kinderen dat zij, in een stabiele omgeving, opgroeien bij hun biologische ouders: hun eigen vader en moeder. Het stapelen van gezag zadelt kinderen alleen maar op met meer prikkels en problemen, waar zij en niet de ouders de rekening voor gepresenteerd krijgen.
Gerdien Lassche en Yvonne Koopman zijn beiden bestuurslid van GezinsPlatform Nederland
