Geslacht is geen kwestie van gevoel
Mensen die in hun geboorteakte hun geslacht willen laten veranderen, hebben voortaan geen ‘deskundigenverklaring’ meer nodig. Althans, als de wijziging van de Transgenderwet aanvaard wordt. Daar kleven echter risico’s aan. GezinsPlatform schreef een opinieartikel in het RD en stuurde in het kader van de consultatieronde over de wetswijziging een bijdrage in.
Transgenderwet
Sinds 2014 kunnen mannen die als vrouw door het leven willen gaan hun geboorteakte laten aanpassen. Datzelfde geldt natuurlijk ook voor vrouwen die als man geregistreerd willen staan. Deze mannen en vrouwen, aangeduid met de overkoepelende naam transgenders, zijn voor hun gevoel ‘in het verkeerde lichaam’ geboren. Voor die aanpassing in de geboorteakte - of iemand nu wel of niet een geslachtsveranderende operatie heeft ondergaan - is tot nu toe wél een zogenaamde ‘deskundigenverklaring’ van een psycholoog of arts nodig. Het kabinet wil daarvan af. Wie wil, moet voortaan gewoon naar het gemeentehuis kunnen stappen om zijn of haar geslacht te laten wijzigen.
Wanneer er sprake is van intersekse (een chromosomale of een hormonale geboorteafwijking), kan het zijn dat iemand geboren wordt met (of juist het ontbreken van) mannelijke en vrouwelijke geslachtskenmerken. Er kan dan op een gegeven moment een objectieve reden zijn om het genoteerde geslacht aan te passen.
Dit staat los van hen die biologisch gezien het ene geslacht zijn, maar aangeven zich te identificeren als het andere geslacht. GezinsPlatform.NL begrijpt de innerlijke strijd van betrokkenen, die in weerwil van de biologische feiten een diepgevoelde beleving hebben die niet past bij hun geslacht. Dit doet echter niets af aan de objectieve biologische feiten aan de hand waarvan het geslacht bij geboorte wordt vastgesteld.
‘Emancipatie’
Met de voorgestelde wetswijziging wil het kabinet “een bijdrage leveren aan de verdere emancipatie van transgenders”. Dit zou een speerpunt van het kabinet zijn. Merkwaardig, omdat dit voorstel niet voorkomt in het regeerakkoord van het kabinet. Het voorstel dook vorig jaar plotseling op bij een evaluatie van de Transgenderwet. Het is een overwinning voor lhbti-lobbyclubs, die altijd al van de deskundigenverklaring af wilden. Het kabinet heeft die wens ingewilligd en wil de wet nu snel door de Tweede Kamer loodsen.
Die haastige spoed is niet goed. Hier is bepaald geen sprake van zomaar een kleine, technische wijziging van de wet. Er gaat echt een wissel om. Niet voor niets was er een deskundigenverklaring nodig van een gespecialiseerde arts of psycholoog, want zo’n verandering heeft veel impact. Niet alleen op de persoon zélf, maar ook op iedereen in zijn/haar omgeving.
Gevoel boven verstand
De regering stelt nu voor om de ‘bewijslast’ in vrijwel alle gevallen te schrappen. Het kabinet schrijft: “Gender is niet voor iedereen een vaststaand gegeven. Een mensenleven kent vele wendingen.” Waar de overheid tot nu toe ervan uitging dat iemands geslacht biologisch vaststaat bij de geboorte, wil zij straks bij de geslachtsregistratie volledig blindvaren op de wil van de persoon in kwestie. Dat dit wel heel subjectief is - en de menselijke wil is ook nog eens erg veranderlijk - doet er niet meer toe. Het kabinet zegt: of je vrouw of man bent, bepaal je helemaal zelf. Je gevoel geeft de doorslag, niet je genen of hoe je eruitziet.
Het is een ongekende stap. Door zo te redeneren baseert de overheid haar handelen op een subjectieve beleving in plaats van op objectieve feiten. Het is een recept voor chaos met gevolgen op juridisch, medisch en economisch vlak.
Kinderen
GezinsPlatform.NL maakt zich met name zorgen over de risico’s voor kinderen en roept de overheid op daar serieus bij stil te staan. Want wat is de boodschap als zelfs in overheidsbeleid het gevoel het wint van het verstand? Dan hebben we het niet alleen over kinderen van wie een van de ouders als het andere geslacht door het leven wil gaan, maar over kinderen die zélf op het idee kunnen komen naar het gemeentehuis te stappen om hun geslachtsregistratie te laten veranderen. Het kabinet stelt namelijk voor om jongeren onder de 16 jaar ook het recht te geven hun geslachtsregistratie te wijzigen. Dat moet dan via de rechter, maar zonder ook maar enig contact met een arts of psycholoog. Het gaat hier over kinderen die volop in ontwikkeling zijn en van wie met name de hersenen nog niet zijn volgroeid. Kunnen zij overzien wat de gevolgen zijn van hun keuze?
Daarnaast zijn het met name kinderen die geconfronteerd worden met de gevolgen van mensen met kwade bedoelingen die gemakkelijk misbruik kunnen maken van de Transgenderwet. Een man kan zich op papier in een vrouw veranderen. Hij kan op die manier toegang krijgen tot plaatsen waar kinderen en (jonge) vrouwen zich voorheen veilig konden voelen, zoals vrouwenkleedkamers en -toiletten, maar ook blijf-van-mijn-lijfhuizen. Het is dan ook begrijpelijk dat juist uit de hoek van degenen die zich inzetten voor de belangen van vrouwen heftige en felle kritiek klinkt op het voorstel van het kabinet.
GezinsPlatform.NL vraagt zich sterk af of de voorgestelde wetswijziging wel in het belang van kinderen is. Wij hebben zo onze twijfels. Sterker nog, we vinden dit onbegrijpelijk.
Gewetensbezwaren
Voorstanders van het schrappen van de deskundigenverklaring redeneren dat de wens tot wijziging van het geslacht vergelijkbaar is met het hebben van gewetensbezwaren. Het klopt dat we in Nederland oog hebben voor mensen die zich beroepen op hun geweten. Denk aan dienstweigeraars. Maar zoiets moet volgens de wet altijd met redenen zijn omkleed. Ook toetst een commissie van advies of er inderdaad sprake is van ernstige gewetensbezwaren. Datzelfde geldt voor gemoedsbezwaarden met betrekking tot verzekeren. Ook daarbij geldt dat eerst terdege wordt nagegaan of iemand ook écht gewetensbezwaren heeft en niet net doet alsof, om op die manier het betalen van premies te ontduiken.
Grote risico’s
Het wijzigen van de geslachtsregistratie naar een andere dan hoe iemand biologisch is geboren, brengt grote risico’s met zich mee op zowel sociaal als maatschappelijk vlak. Het laten vervallen van de deskundigenverklaring maakt die risico’s alleen maar groter.
Naast de eerder genoemde risico’s die kinderen en (jonge)vrouwen lopen, is de laatste jaren steeds meer bekend over belangrijke medische - fysiologisch en psychologisch - verschillen tussen mannen en vrouwen als het gaat om ziekten, de ontwikkeling en de eventuele erfelijkheid daarvan en welke behandeling het beste aanslaat. En ook voorbeelden binnen met name de sportwereld maken duidelijk dat er verwarring en ongelijkheid ontstaat als biologische mannen gaan meedoen met vrouwensporten.
Mening geven
Het voorstel van het kabinet ligt op dit moment nog ‘ter consultatie’ bij het Nederlandse volk. Tot en met woensdag 12 februari mag iedereen zijn mening spuien. Het zou mooi zijn als u van die mogelijkheid gebruik zou maken. Lukt dat niet nu al, dan kunnen we onze stem laten horen als de Tweede Kamer erover moet beslissen. Laten we meehelpen om deze risicovolle wetswijziging naar de prullenbak te verwijzen.
